Rotstraal – niet alleen een winterprobleem
Rotprocessen in de hoef zijn iets waar veel paardeneigenaren bekend mee zijn van de winter: Paarden staan vaak op onverharde uitlopen in een mengsel van modder en mest, wat de hoefsubstantie aantast en het rotten bevordert.
In de zomer, op droge weiden, is dit probleem minder groot. Toch zijn er veel paarden die zelfs in de zomer last hebben van rotstraal. Ongunstige hoefvormen zoals diepe straalgroeven bevorderen ook de ontwikkeling van rottingsprocessen.
Externe oorzaken van rotstraal
Rotstraal is echter altijd een probleem dat “van binnenuit” komt. Met name de straal bestaat uit zacht hoorn met daartussen immuuncellen die de kolonisatie van vreemde ziektekiemen voorkomen. Toch kunnen verschillende processen de effectiviteit van deze natuurlijke afweer in gevaar brengen. Hieronder valt vooral een slechte doorbloeding van het gebied rondom de hoef.
Dit kan het gevolg zijn van onjuiste hoefbekapping, beperkend hoefbeslag of, vooral, een gebrek aan beweging.
Als de weiden uit relatief kleine stukken bestaan die niet veel groter zijn dan een winterpaddock, is de mate van beweging ernstig beperkt, zelfs in de zomer. Als twee of drie problemen samenvallen, is het aannemelijk dat de bloedcirculatie in de hoef zo aangetast is dat de immuuncellen dit gebied nauwelijks kunnen bereiken.
Inwendige oorzaken van rotstraal
Nog vaker ligt de oorzaak echter verder stroomopwaarts, specifiek in de stofwisseling. De ontgiftingssystemen van het paard worden blootgesteld aan diverse externe en interne belastingen. Naast stress omvat interne druk voornamelijk de ophoping van afvalstoffen in de normale lichaamsbalans, evenals verhoogde druk die bijvoorbeeld ontstaat tijdens de vachtwisseling. Naast essentiële medicijnen zoals vliegenspray, vachtverzorgingsproducten, ontwormingskuren, kalmeringsmiddelen en vaccinaties, omvat externe stress de aanwezigheid van verkeerde fermentatieproducten als gevolg van een slecht functionerende dikke darm. Daarnaast kan de inname van plantengif, blootstelling aan landbouwsprays of chemicaliën en microbiologische stress optreden wanneer paarden drinken uit plassen, slecht schoongemaakte waterkarren of -bakken of onvoldoende geboorde putten waardoor landbouwstress in het drinkwater terechtkomt.
Wanneer hoge suiker-, fructaan-, eiwit- of endofyteniveaus worden geïntroduceerd in het weidegras, nadert het metabolisme snel de grenzen van zijn capaciteit.
De resulterende “interne stress” verzwakt het immuunsysteem. Bij veel paarden is deze verzwakking zichtbaar in de hoeven, met name door problemen als rotstraal. Daarnaast moeten ook terugkerende abcessen in verband worden gebracht met het immuunsysteem en een tekort aan ontgifting.
Rotstraal behandelen
Om dergelijke rottingsprocessen aan te pakken, is het essentieel om op lokaal niveau in te grijpen. Er zijn verschillende traditionele middelen beschikbaar, variërend van jodoformether tot zinkzalf. In gevallen van hardnekkige infecties die niet reageren op standaardbehandelingen, moeten schimmelinfecties worden overwogen. Deze kunnen vaak effectief worden verlicht met een vrij verkrijgbare voetzalf van de apotheek. Voor de meest geschikte lokale behandelopties is het aan te raden om te overleggen met je hoefsmid. Zij zijn bekend met de hoeven van je paard en kunnen een geschikte oplossing aanbevelen.
De stofwisseling ondersteunen
De snelste manier om de stofwisseling te ontlasten is het stimuleren van de nierfunctie, zodat er meer afvalstoffen worden uitgescheiden in de urine. Dit kan worden bereikt met nierstimulerende kruiden, zoals OKAPI Ontslakkingskruiden of OKAPI Vachtwisselkruiden. Homeopathie biedt ook uitstekende middelen, met klassiekers als Solidago of Berberis, maar ook complexe formuleringen zoals Solidago comp. (Heel) bereikt soms een fantastisch effect. Overleg met je dierenarts of therapeut om te bepalen welke homeopathische middelen geschikt zijn voor jouw paard.
Herstellen van de mineralenbalans
Om de regeneratie van het hoefhoorn te versnellen, is het essentieel om te zorgen voor een adequate aanvoer van zink en zwavel, naast het verstrekken van een goed mineraalvoer (zoals OKAPI Mineraal Puur G, zonder synthetische vitaminen). Dit kan worden bereikt door het wekelijks afwisselend toedienen van zinkchelaat en MSM (zoals OKAPI Zinkchelaat Plus en OKAPI MSM). Om de mineralenbalans te normaliseren is een combinatie van mineralensupplementatie met de toediening van Schüssler zouten nuttig gebleken. Zincum chloratum, Silicea en Kalium sulfuricum zijn bijzonder effectief om de hoefstabiliteit te bevorderen.
Extra ondersteuning van buiten
In gevallen van rotstraal en aangetaste hoefhoorn of hoorngroei kan de aanvoersituatie in de hoef aanzienlijk worden verbeterd door APM-zalf (verkrijgbaar bij de apotheek) eenmaal per dag in te masseren in een hoeveelheid ter grootte van een kers rond de kroonrand van alle vier de hoeven. Deze zalf stimuleert de meridiaanfunctie en aangezien alle meridianen beginnen of eindigen bij de kroonrand (Ting-punten genoemd), kan het hele meridianensysteem worden geactiveerd. Dit is op zijn beurt weer goed voor de algehele stofwisseling en de hoef.
Door zowel lokale maatregelen (kiemreductie, hoefbehandeling, hoefbeslag) als systemische therapie (ontgifting, voeding, beweging) te integreren, kan rotstraal op de lange termijn effectief worden aangepakt, waardoor wordt voorkomen dat ze problemen veroorzaken voor het paard in zowel de zomer als de winter. Stimuleer de stofwisseling om het zelfregulerend vermogen te herstellen, zodat het immuunsysteem op natuurlijke wijze alle ziekteverwekkende kiemen in de hoef kan bestrijden.
