En wat je eraan kunt doen
Wat is chronische hoest en hoe ontstaat deze?
De chronificatie van ademhalingsziekten is helaas in opkomst. De oorzaken zijn divers, en daarom zijn vaak verschillende behandelmethoden nodig voor hetzelfde ogenschijnlijk symptoom.
Van de neusgaten tot de longblaasjes
De luchtwegen van een paard beginnen niet pas bij de longen, maar al bij de neusgaten. Hier stroomt de lucht binnen, wordt verwarmd, bevochtigd en gefilterd van stof. Dit gebeurt door een sponsachtig bot, het zeefbeen, dat ter hoogte van de ogen in de neusholtes uitsteekt. De lucht stroomt ook door verschillende neusbijholten, voornamelijk de voorhoofd- en kaakholten. Op deze manier worden ziekteverwekkers uit de lucht gefilterd en blijven ze aan de slijmvliezen kleven. Dit is door de evolutie goed geregeld, want vanuit de neus kunnen slijm en etter gemakkelijker afvloeien dan vanuit de longen. Bij het strottenhoofd stroomt de lucht verder door de luchtpijp en bronchiën naar de longen en tot in de kleine longblaasjes, waar de zuurstofuitwisseling plaatsvindt.
Veel ziekteprocessen, die hoest als symptoom vertonen, spelen zich af in de bovenste luchtwegen (neusbijholten, zeefbeen en strottenhoofd). Vastzittende ziekteverwekkers of een zwak immuunsysteem kunnen leiden tot chronisch ontstoken ademhalingsslijmvliezen. Ingeademde stofdeeltjes, bijvoorbeeld uit hooi, kunnen een hoestreflex veroorzaken, wat op zijn beurt de ontsteking verergert.
![Drie paarden kijken uit de stalluiken](https://wissen.sanoanimal.de/wp-content/uploads/2020/07/Pferde_Aussenboxen-1024x681.webp)
Wanneer stallen en gangpaden worden gereinigd, moeten de paarden uit de stal zijn. De luchtvervuiling door stof en ammoniak is te hoog voor de gevoelige luchtwegen.
Oorzaken van chronische hoest
Veel paardeneigenaren denken dat hun paard een probleem met de longen heeft als het chronisch hoest. Maar bij de meeste paarden ligt het probleem in de bovenste luchtwegen, zoals de neusbijholten, het zeefbeen of het strottenhoofd. Hier kunnen ziekteverwekkers zich vastzetten en leiden, net als bij mensen, tot chronische infecties. Deze veroorzaken een voortdurende irritatie en ontsteking van de slijmvliezen, waardoor nieuwe ziekteverwekkers zich gemakkelijk kunnen nestelen in de aangetaste slijmvliezen.
Hooi-allergie is meestal niet de oorzaak
Ook als de dierenarts een ontstoken en rood strottenhoofd constateert en er gedacht wordt aan een hooi-allergie, hoeft dit niet zo te zijn. De meeste paarden zijn niet echt allergisch voor hooi; meestal is hooi alleen de trigger voor hoest, terwijl de oorzaak elders ligt.
Chronisch ontstoken neusbijholten
Het ontstoken strottenhoofd kan een gevolg zijn van chronisch ontstoken en/of etterende neusbijholten. Er hoeft daarbij niet altijd slijm uit de neus te stromen of opgehoest te worden. Eerst moet deze chronische infectie therapeutisch worden behandeld. Naast de dierenarts kan een craniosacraal therapeut of paardenkinesioloog soms hulp bieden, omdat antibiotica en spoelingen vaak niet voldoende effectief zijn bij deze infecties.
Ongezonde ademlucht
Een andere belangrijke factor is de ademlucht. Het paard is van oorsprong een steppebewoner en heeft daardoor gevoelige luchtwegen. Vochtige lucht, verrijkt met stofdeeltjes en ammoniak, is schadelijk voor de luchtwegen van paarden! Daarom moet bij gesloten stalhuisvesting altijd gezorgd worden voor uitstekende ventilatie en stofreductie. Ook als de stal er schoon uitziet, ga eens in een niet-uitgemeste box zitten. Je zult merken hoe snel je eigen luchtwegen op stof en ammoniak reageren. Schimmelachtig hooi of stro en het schoonvegen van de stal zorgen voor extra stofbelasting. Daarom geldt: als de stal wordt uitgemest of geveegd, horen de paarden buiten te staan.
Te veel eiwitten
De ammoniakbelasting kan worden verminderd door het eiwitgehalte in het voer te verlagen; de meeste paarden krijgen via hun krachtvoer te veel eiwit binnen, dat het lichaam niet kan omzetten in spiermassa en in plaats daarvan als ureum via de nieren moet uitscheiden. In de bodem genieten micro-organismen van deze ureum, waaruit ze energie halen en als afvalproduct ammoniak produceren. Door de stal regelmatig te besproeien met EM-A1 worden deze ammoniakproducenten geleidelijk verdrongen door de EM-A en verbetert de stalatmosfeer merkbaar. Je zult merken dat de mest van je paard minder zuur ruikt en minder naar ammoniak ruikt als het eiwitgehalte in het voer wordt verlaagd.
De voorouders van je paard waren steppebewoners. Bied hem zoveel mogelijk droge en schone ademlucht!
![twee paarden in een steppelandschap](https://wissen.sanoanimal.de/wp-content/uploads/2020/07/Steppe-1024x664.webp)
Linkszijdig hartfalen
Ook het hart staat in verband met de ademhaling: Als een paard linkszijdig hartfalen heeft – een veelvoorkomend probleem, vooral bij oudere paarden – ontstaat er een ophoping van bloed in de longen en stijgt de bloeddruk in de longblaasjes. Hierdoor komt er vocht uit de bloedbaan in de longblaasjes, wat kan leiden tot zogenaamde “harthoest”. Door de hartspier te versterken, kan het hoesten bij deze paarden worden verminderd.
De rol van de dikke darm
Minder bekend is het verband tussen de dikke darm en de luchtwegen. De Traditionele Chinese Geneeskunde leert dat de longen en de dikke darm tot hetzelfde functiekring behoren: Stoornissen in de dikke darm leiden tot storingen in de luchtwegen. Dit heeft ook een fysiologische basis: Wanneer de dikke darm van het paard verstoord is, raakt de darmwand ontstoken en wordt de lever overbelast. Dit onttrekt zwavel aan het metabolisme, wat betekent dat het lichaam niet langer voldoende cysteïne kan aanmaken. Dit is echter essentieel voor de slijmvorming in de luchtwegen. Een tekort leidt dus tot droge slijmvliezen, waarin ziekteverwekkers zich gemakkelijk kunnen vastzetten, soms zelfs met etterige slijmophopingen. Paarden met deze problemen reageren vaak goed op ACC (acetylcysteïne), vooral via de inhalator.
Verstoringen in de darmflora leiden ook tot een verhoogd gehalte aan vluchtige vetzuren (propion-, boter- en azijnzuur), die door de bloedbaan worden opgenomen en voor een groot deel worden uitgeademd. Dit verband toont aan dat chronisch hoestende paarden geen kuilvoer zouden moeten krijgen, omdat dit de darmflora verstoort en de luchtwegproblemen juist verergert. De paarden hoesten dan misschien niet meer omdat de stofprikkel ontbreekt, maar krijgen vaak na enkele jaren een sluimerende dampigheid of astma.
Wat te doen bij chronische hoest?
Allereerst moet de ademlucht worden verbeterd, daarom verhuizen veel chronisch hoestende paarden naar buitenstallen of open loopstallen. Kleine veranderingen in de stalroutine zoals: sproeien met EM-A, hooi niet meer opschudden, nat of gestoomd hooi voeren, het gangpad natmaken voor het vegen en de paarden naar buiten doen tijdens het mesten en strooien, zijn in bijna elke stal mogelijk en verbeteren de luchtkwaliteit aanzienlijk.
Geen stro
Chronisch hoestende of gevoelige paarden zouden ook niet op stro moeten worden gehouden, omdat dit vaak schimmel bevat. Stofvrije houtkrullen zijn een goed alternatief.
Voeding optimaliseren
Na het verbeteren van de omgeving, moet ook de voeding worden geoptimaliseerd en de darm worden hersteld, om uit te sluiten dat de ademhalingsproblemen worden veroorzaakt door verborgen problemen in het spijsverteringsstelsel. De voerovergang moet langzaam plaatsvinden over twee weken, gevolgd door een darmherstelprogramma.
Test op kryptopyrrolurie
In de tweede stap moet je je paard laten testen op kryptopyrrolurie (KPU). Deze stofwisselingsstoornis ligt vaak ten grondslag aan het symptoom “chronische hoest”. Meer informatie hierover vind je in ons infoblad over KPU. Als de KPU-waarden positief zijn, neem dan contact met ons op, want deze stoornis moet eerst worden behandeld voordat andere therapieën effectief zijn.
Regeneratie van de slijmvliezen bevorderen
Ondersteun vervolgens de luchtwegen van je paard met een drie weken durende kuur van OKAPI Zoethoutextract. Dit werkt ontstekingsremmend op de slijmvliezen en stimuleert daarnaast de vernieuwing van het slijmvlies. Geef daarnaast gedurende 6 weken OKAPI Sekretosan, een kruidenmengsel dat speciaal is ontwikkeld voor de luchtwegen van chronisch hoestende paarden, om ontstekingen duurzaam te kalmeren. OKAPI Hoestkruiden zijn samengesteld voor acuut hoestende paarden en zijn daarom meer geschikt voor verkoudheidshoest, wat in de winter vaak als bijkomende complicatie kan optreden bij chronisch hoestende paarden. In zulke gevallen kun je OKAPI Sekretosan en OKAPI Hoestkruiden afwisselend wekelijks over een langere periode geven. Inhalatie met een 7%-oplossing van zout water bevordert het afvoeren van eventuele slijmophopingen.
![Zoethoutextract voor paarden](https://wissen.sanoanimal.de/wp-content/uploads/2023/09/G-suessholzetract-1024x765.webp)
©OKAPI GmbH
Immuunsysteem ondersteunen
Geef in ieder geval OKAPI Imuno kruiden gedurende zes weken om het immuunsysteem te ondersteunen tijdens de behandeling. OKAPI Zinkchelaat gedurende twee tot drie maanden helpt ook bij het ondersteunen van het immuunsysteem en de regeneratie van de slijmvliezen, zodat chronische ontstekingen kunnen genezen.
Hartspier versterken
Bij sommige paarden is een zwak hart de oorzaak van chronische hoest. Andersom leiden chronische hoest en vooral dampigheid ook tot een overbelasting van het hart. Aangetaste paarden, met name oudere paarden die hoesten, profiteren van OKAPI L-Carnitine om de hartspier te versterken. Geef OKAPI L-Carnitine in kuren van 4 tot 6 weken, gevolgd door een pauze van 3 tot 4 weken.
Optimaliseer de mineralenvoorziening
Let bij alle chronisch hoestende paarden op een optimale mineralenvoorziening. Afhankelijk van de kwaliteit van uw bodem kunt u een van onze mineralenvoeders gebruiken, afgewisseld met OKAPI Zeewier, dat een positieve invloed heeft op de regeneratie van het slijmvlies.
- West-Nijlvirus bij paarden - 10. september 2024
- Helpt knoflook tegen insecten bij paarden? - 29. juni 2024
- Te veel ijzer in het voer – de reden voor slecht hoefhoorn? - 25. mei 2024